|
|
Δημήτριος Ι. Βαλτής (1917 - 1973)
Γεννήθηκε στα Λαγκάδια της Γορτυνίας, μια χρονιά ορόσημο για την Παγκόσμια Ιστορία: το 1917. Τελείωσε τη στοιχειώδη και μέση εκπαίδευση και βρέθηκε σε σταυροδρόμι. Έπρεπε να κάνει την επιλογή, επιλογή Ζωής! Το δίλημμα: Μαθηματικός ή Γιατρός. Τελικώς τον κέρδισε η Ιατρική, την οποία σπούδασε στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας.
Σε ηλικία 23 ετών, πήγε εθελοντής στον Ελληνο-Ιταλικό πόλεμο. Στη διάρκεια της Γερμανικής κατοχής, έλαβε ενεργό μέρος στην Εθνική Αντίσταση, ενώ υπηρέτησε ως ανθυπίατρος κατά τον Εμφύλιο πόλεμο. Με το τέλος του, εργάστηκε στην Αθήνα. Απέκτησε φιλίες με σημαντικές προσωπικότητες του ιατρικού κόσμου, οι οποίες στα κατοπινά χρόνια διέπρεψαν ως ακαδημαϊκοί δάσκαλοι. Ήσαν οι καθηγητές στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Αθήνας Γαρδίκας, Μαλάμος, Δάϊκος, Ίκκος και Λαζαρίδης, με λαμπρή καριέρα στη Θεσσαλονίκη αργότερα, ως καθηγητής στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο. Ξεχωριστή ήταν η σχέση του με τον Δάμωνα Βασιλείου, τη διαγνωστική λογική του οποίου εκτιμούσε πολύ.
Η σχέση του υπογράφοντος με τον καθηγητή Βαλτή, αρχίζει και τελειώνει με το σύγγραμμά του της Παθολογίας. Ήταν το «Ευαγγέλιο» για τους γιατρούς της δεκαετίας του ’70. Αυτό μελέτησα κι έδωσα επιτυχώς εξετάσεις για την απόκτηση της ειδικότητας στην Παθολογία. Αυτό συνέβη το 1973, τη χρονιά που έφυγε – νεότατος – απ’ τη ζωή ο καθηγητής Δ. Βαλτής.
Είναι αλήθεια, ότι με προβλημάτισε η πρόταση του Άκη του Φιλόπουλου, να γράψω για τον καθηγητή Βαλτή. Δεν ήξερα τον άνθρωπο, γνώριζα τον γιατρό απ’ τα γραπτά του. Ήμουν έτοιμος ν’ αποποιηθώ το βάρος της ευθύνης. Πώς να γράψω για κάτι που ασφαλώς δεν γνώριζα; Υπάρχουν όμως λύσεις και στα… αδιέξοδα! Ας είναι καλά ο «από μηχανής Θεός» των προγόνων μας. Δεν ήταν «άλλος», από τον αγαπητό φίλο Oμότιμο Καθηγητή της Παθολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης Δ. Καραμήτσο. Μαθητής και για χρόνια συνεργάτης του Βαλτή. Το υπόλοιπο του κειμένου είναι δικό του…
O Βαλτής εγκαταστάθηκε στη Θεσσαλονίκη, μετά από πρόσκληση του καθηγητή Ευθ. Παναγιωτόπουλου που ήταν διευθυντής της Β' Παθολογικής Κλινικής του ΑΠΘ και τον χαρακτήριζε η επιλογή άξιων στελεχών. Η κλινική αυτή για λίγο διάστημα το 1947 στεγάστηκε σε ένα ...καπνομάγαζο και μετά – περίπου πραξικοπηματικά – μεταστεγάστηκε στο Ιπποκράτειο Νοσοκομείο, τότε ονομαζόμενο Λαϊκό. O Βαλτής υπήρξε επί σειρά ετών ο χαρισματικός γιατρός, ο δεύτερος τη τάξει μετά τον καθηγητή Ε. Παναγιωτόπουλο. Μετεκπαιδεύτηκε στη Γλασκόβη και τα προϊόντα της ερευνητικής του δουλειάς δημοσιεύτηκαν σε περιοδικά του εξωτερικού. Oι εργασίες του για τη μεταφορά του οξυγόνου και τις καμπύλες διασπάσεως της οξυαιμοσφαιρίνης θεωρούνται κλασικές. Περιέγραψε πρώτος τη μειονεκτική λειτουργία των ερυθρών αιμοσφαιρίων του συντηρημένου αίματος. (Valtis DJ. Defective gas-transport function of stored red blood-cells. Lancet. 1954-266 (6803):119–124). Η μελέτη του αυτή αναφέρεται σε 169 μεταγενέστερες δημοσιεύσεις άλλων συγγραφέων (169 citations). Μόλις επέστρεψε ο Βαλτής από τη Βρετανία έγινε πόλος συγκέντρωσης ταλαντούχων φοιτητών και νέων γιατρών. Τα χρόνια που εργάστηκε στο Ιπποκράτειο διακρίθηκε στα κλινικά μαθήματα που έκανε τα βράδια στους φοιτητές και τα τελείωνε συνήθως τα μεσάνυχτα. Στο Λαϊκό Νοσοκομείο ο Βαλτής συνέβαλε στην οργάνωση όχι μόνο της κλινικής δουλειάς, αλλά και του εργαστηρίου. Μάλιστα προσδιόριζε ο ίδιος τα αέρια του αίματος με τη συσκευή Van Slyke στα υπόγεια του παλαιού κτηρίου όπου βρισκόταν τα εργαστήρια.
Το 1955 ο Βαλτής έγινε Υφηγητής και το 1961 εξελέγη καθηγητής και πήρε τη σκυτάλη της διεύθυνσης της Α' Παθολογικής Κλινικής του ΑΠΘ, στο νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ, από τον ευπατρίδη και πολύ καλό Παθολόγο της εποχής εκείνης, τον αείμνηστο Κάρολο Αλεξανδρίδη. Διηύθυνε με απόλυτη επιτυχία αρκετά χρόνια την Α' Παθολογική Κλινική του ΑΠΘ στο νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ, αλλά και τα εργαστήρια βιοχημικό, αιματολογικό και ραδιοϊσοτόπων in vivo και in vitro που υποστήριζαν την κλινική. Ήταν πολύ εργατικός, οργανωτικός, αυστηρός τόσο με τον εαυτό του όσο και με τους άλλους. Ενδιαφερόταν πολύ για τους συνεργάτες του και φρόντιζε να παίρνουν υποτροφίες και να μετεκπαιδεύονται στο εξωτερικό. Δεν ανεχόταν στο περιβάλλον του τους αδιάβαστους και τους τεμπέληδες, οι οποίοι εξάλλου δεν μπορούσαν να αντέξουν τους εντατικούς ρυθμούς δουλειάς που απαιτούσε. Η φήμη της κλινικής Βαλτή ξεπέρασε τα όρια της Μακεδονίας και έγινε γνωστή στο πανελλήνιο. Είχε εκλεκτούς συνεργάτες ειδικούς για κάθε υποειδικότητα της Παθολογίας. Συνέβαλε σημαντικά στην πρόοδο εφαρμογή γνώσεων οξεοβασικής ισορροπίας – ηλεκτρολυτών και ανέπτυξε τη νεφρολογία (τεχνητό νεφρό, περιτοναϊκές πλύσεις), αλλά και τις μεταμοσχεύσεις νεφρού σε συνεργασία με τους χειρουργούς καθηγητές Κ. Τούντα στην αρχή και Δ. Λαζαρίδη στη συνέχεια. Ασθενείς συνέρρεαν από όλα τα μέρη της Ελλάδας για να νοσηλευτούν στην τότε Α' Παθολογική Κλινική του ΑΠΘ. Είχε πάθος με τα μαθήματα στους φοιτητές, τα οποία παρέδιδε στο αμφιθέατρο επί ασθενών. Έκανε πάντα ένα καταπληκτικό μάθημα διαφορικής διαγνωστικής που μόνο διαβασμένοι φοιτητές μπορούσαν να παρακολουθήσουν. Εξέδωσε βιβλίο Παθολογίας με τους συνεργάτες του, το οποίο ακόμη και αρκετά χρόνια μετά τον θάνατο του διάβαζαν οι φοιτητές για τις πτυχιακές εξετάσεις τους. Πολλοί συνεργάτες και μαθητές του έγιναν αργότερα καθηγητές σε διάφορες ιατρικές σχολές, με πρώτο τον στενό συνεργάτη του Π. Μεταξά, την εκλογή του οποίου ο Βαλτής θερμά επιδίωξε. Αλλά και στο εξωτερικό διακρίθηκαν συνεργάτες του, όπως ο Χ. Μπουντούλας που έγινε καθηγητής στο Oχάιο των ΗΠΑ.
O καθηγητής Δ. Βαλτής, ήταν ιατρική προσωπικότητα και χαρισματικός δάσκαλος. Αφομοιωμένος στην επιστήμη του, την υπηρετούσε με εντιμότητα και πάθος. Θα μπορούσε να προσφέρει πολλά ακόμη, αλλά έφυγε πρόωρα από τη ζωή, το 1973, σε ηλικία 56 ετών. Πολλοί ασθενείς, ακόμη και τώρα, τον θυμούνται.
Την πρώτη εβδομάδα του Ιουλίου 2010, στα Λαγκάδια έγινε εκδήλωση στη μνήμη του, με πρωτοβουλία των μαθητών του, που σήμερα διευθύνουν την Κλινική του.
Δ. Θ. Καραμήτσος – Χ. Δ. Τούντας |
Website created by Dimitrios Tsalkanis www.dimitsal.com